داعش
دولت اسلامی (به عربی: الدولة الاسلامیة) که پیشتر دولت اسلامی عراق و شام (به عربی: الدولة الاسلامیة فی العراق والشام) نامیده میشد. و با نام اختصاری نیز داعش شناخته میشود، یک گروه شورشی فعال در عراق و سوریه است که خود را کشوری مستقل دانسته و بخشهایی از شمال سوریه و عراق را در تصرف خود دارد. این گروه به رهبری ابوبکر البغدادی از جنگجویان سلفیِ جداشده از شبکهٔ القاعده تأسیس شده و با دولتهای عراق و سوریه و گروههای مخالف دولت سوریه وارد جنگ شدهاست.
داعش بهقدری تندرو و سختگیر است که با دیگر گروههای اسلامگرای سلفی ازجمله جبهه النصره شاخه رسمی القاعده در سوریه نیز درگیر جنگ شده و در فوریه ۲۰۱۴ ایمن الظواهری، رهبر القاعده بهطور رسمی هر گونه انتساب این گروه به القاعده را رد کردهاست.داعش در سوریه متحمل شکستهایی در مقابل جبهه النصره شدهاست اما در ژوئن ۲۰۱۴ موصل، دومین شهر بزرگ عراق را به تصرف خود درآوردهاست.
فعالیت در کشورها
داعش نخست بار در خلال جنگ داخلی سوریه اعلام موجودیت کرد. آنان با دیگر معارضان مسلح و حتی دیگر گروههای تروریستی مانند نصرت درگیر شدند. داعش که در اصل شاخهٔ القاعده در عراق بود به عراق نیز وارد شد و فعالیت خود را به آنجا نیز گسترش داد.
البته آنان داعیهٔ حکومت بر سراسر سرزمینهای اسلامی و فراتر از آن را دارند.
سوریه
به گزارش خبرگزاری دویچهوله، شبهنظامیان داعش در روز جمعه ۲۰ ژوئن ۲۰۱۴، یک گذرگاه مهم مرزی عراق با سوریه را به تصرف خود درآوردند. آنها به سوی یک شهر مرزی به نام القائم پیشروی کرده و موفق شدند کنترل شهرداری این منطقه را بدست بگیرند که مرزبانان عراقی در نتیجه شنیدن این خبر، «بهسرعت پستهای خود را ترک کرده و پا به فرار گذاشتند». این گذرگاه مهم بین عراق و سوریه، از روز ۲۱ ژوئن به طور کامل در دست شبهنظامیان داعش قرار گرفته است و در نتیجه، داعش میتواند به آسانی از این گذرگاه برای منتقل کردن منابع خود بین سوریه و عراق استفاده کند.
عراق
داعش در نیمه دوم سال ۲۰۱۳ نزدیک به ۱۴۰۰ خانه را در عراق منفجر و ویران کرد. طی این حملات، ۱۹۹۶ نفر کشته و ۳۰۲۱ نفر زخمی شدند
در دی ۱۳۹۲/ ژانویه ۲۰۱۴ پس از به آتش کشیدن چادر معترضین در استانهای سنینشین عراق توسط نیروهای امنیتی، و عقبنشینی ارتش از دو شهر رمادی و فلوجه، نیروهای داعش از این فرصت استفاده کردند و نیمی از شهر فلوجه و قسمتی از شهر رمادی را به تصرف خود درآوردند و در این دو شهر به ایجاد ایستگاههای ایست و بازرسی مبادرت ورزیدند. عشایر عراق، در نبودِ ارتش، به مقابله با این گروه میپردازند. در نهایت، داعش توانست کنترل کامل فلوجه را در دست بگیرد. ولی طی نبرد، سرکرده داعش در رمادی کشته و کنترل این دو شهر از دست آنان خارج شد. هرچند داعش برای فلوجه یک والی تعیین کرده است. پس از عقبنشینی داعش از این دو شهر در عملیات انتقام محمد در صحرای الانبار، نبرد میان عشایر منطقه، پلیس محلی ، ارتش عراق ، نیروهای داوطلباز دیگر مناطق عراق از یک طرف و نیروهای داعش از طرف دیگر در استان الانبار عراق در جریان است.
ارتش عراق در ۱۴ دیماه اعلام کرد که پس از دو روز درگیری با اعضای داعش در رشتهکوه حمرین توانست آنان را از این منطقه بیرون براند. داعش نیز به طرف استان صلاحالدین عقب نشینی کرد. عناصر گروهک تروریستی داعش، پنجشنبهشب ۸ خردادماه ۱۳۹۳، ۱۵۰ دانشآموز دختر و پسر دبیرستانی کُرد ساکن منطقه عینالعرب که برای شرکت در امتحان نهایی عازم حلب بودند، ربودند. عناصر داعش، در همان روز، ۱۹۳ تن از شهروندان کُرد را نیز که ۱۷ تا ۷۰ سال سن داشتند، در منطقه قباسین واقع در حومه شهر الباب در استان حلب ربودند و به جستجوی خانهبهخانه این منطقه پرداختند.
حمله به شمال عراق
در ژوئن ۲۰۱۴، پنجهزار نفر از افراد مسلح داعش بهطور کامل شهر موصل را به تصرف درآوردند و همه شهر را در اختیار گرفتند. این در حالی است که قبل از این آمار، تنها سههزار نفر از نیروهای داعش در شهر مستقر بودند که ۲۵۰۰ نفر آنها از خارج از این استان آمدهبودند و با سرویسهای اطلاعاتی موجود در شهر موصل و پانصد نیروی دیگر موجود در این شهر توانستد شهر را به تصرف درآورند و نیروهای خود را افزایش دهند. این افراد، با حمله به زندان بادوش در نینوا، بیش از ۱۴۰۰ زندانی را آزاد کردند. افراد مسلح همچنین به زندان التسفیرات و زندان مدیریت مبارزه با تروریسم در این منطقه حمله کردند و دهها زندانی را از این دو زندان آزاد کردند. همچنین، انبارهای ذخیره مواد تسلیحاتی استان الانبار، مراکز امنیتی و نظامی و ساختمان شعبهای از بانک مرکزی در منطقه الدواسه را در دست گرفتند. افراد مسلح، با حمله به انبارهای سلاح، همه انواع سلاحهای سنگین، ازجمله بالگردها و خودروهای زرهی و تانکها را تصاحب کردند. شورشیان، کنسولگری ترکیه را در این شهر تصرف کردند. در برخی عکسهایی که یکی از سایتهای وابسته به داعش منتشر کردهاست، داعشیها شیعیان غیرنظامی عراقی را به مکانی نامعلوم انتقال داده و درحالیکه دستان آنها را بستهاند به رگبار میبندند.
این گروه همچنین اقدام به انتشار تصاویری کرده که اعدامهای میدانی به اجرا گذاشته شده توسط آن علیه نیروهای پلیس عراق را نشان میدهد.
در این تصاویر نشان داده شده که داعش با شلیک به سر اقدام به اعدام این نیروهای عراقی کرده است.
دیگر کشورها
فعالیت در اردن
گروه دولت اسلامی عراق و شام شاخه دیگری را برای به کار گرفتن اعضای جدید در اردن تاسیس کرد که به گفته مسئولان این گروه هدف این شاخه جدید اعزام نیرو و همچنین ارسال سلاح به کشورهای همجوار است.
اعلان جنگ به دولت لبنان و آزادسازی زندانیان مسلمان
ابوبکر البغدادی سرکرده داعش پس از چند روز از اعلام خلافت در عراق و سوریه، با اعلام ورود به مرحله جدیدی از "جهاد"، تصمیم خود را برای فراری دادن زندانیان "اسلامگرا" از زندانهای مختلف، از جمله زندان "رومیه" در لبنان علنی کرد. یک پیام صوتی از بغدادی منتشر شد که در آن آمده است: به شما بشارت می دهیم از شروع مرحله جدیدی از نبرد که آن را با طرحی به نام "تخریب دیوارها" آغاز می کنیم. در این طرح به یکی از مهمترین اولویت ها می پردازیم که همان "آزاد کردن اسرای مسلمان" در هر مکان؛ و نیز تعقیب و کشتن "جلادان" آنهاست که قضات و بازجوها در صدر این لیست قرار می گیرند... ای اسرای ما! بدانید که هرگز از شما غافل نشدیم و همیشه تصویر شما در ذهن ماست. پیشتر و در پی انتشار اطلاعاتی در خصوص احتمال حمله به زندان رومیه توسط گروههای تروریستی، دستگاه امنیتی لبنان تدابیر شدید امنیتی را در اطراف این زندان اتخاذ کردند.
باورها و قانونها
داعش، پس از تسلط بر رقه، قوانینی را وضع کرد که عدول از آنها مستوجب مجازات سنگین است. فهرست این قوانین ممنوعه به شرح زیرند
1. پوشیدن شلوار جین (برای زنان)
2. پوشید شلوار جین توسط مردان کمرباریک
3. کوتاه کردن مو
4. نمایش لباسهای زنانه در ویترین و کار کردن مردان در فروشگاه لباس زنانه
5. ورود مردان به مغازههای لباس خیاطی زنانه
6. تبلیغ آرایشگاههای زنانه
7. استفاده از کلمه داعش
8. مراجعه زنان به دکتر زنان و زایمان
9. شانه کردن موی سر و صورت (برای مردان)
11. نشستن زنان بر صندلی
12. خرید و فروش الکل و مواد مخدر
مردم رقه نیز برای اینکه این مجازاتها گریبانشان را نگیرد، بجز در موارد ضروری، از خانه خارج نمیشوند.
الزام لغو موافقتنامه سایکس–پیکو توسط داعش
داعش بر این عقیده میباشد، مرزهای کنونیِ بین کشورهای اسلامی که حاصل تجزیه امپراتوری عثمانی است، نتیجه موافقتنامه منعقدهٔ سایکس–پیکو بین فرانسه و بریتانیا است و باید برچیده گردد و مرزها باید به حالت پیش از جنگ جهانی اول باز گردد.
عدنان العرعور، از علمای منتفّذ سلفی در سوریه، در واکنش به اقدامات داعش، در مصاحبهای بیان کرد:
برای ما روشن شدهاست که نیروهای داعش همه توافقات را زیر پا میگذارند و به کشتن مجاهدین راه حق مبادرت میورزند. آنها خائنانی هستند که تلاش میکنند تا با تکفیر علما امت اسلامی را از وجود علما پاک کنند
دکتر علی قرهداغی، دبیرکل اتحادیه جهانی علمای اسلام، در پاسخ به اقدامات داعش در کشتار کردها و غیرنظامیان در سوریه، در مصاحبهای بیان کرد: «ما برخوردهای ضد راهبان مسیحی را محکوم میکنیم و با اقدامات تروریستی مخالف هستیم. اقدامات تروریستی انجامشده ازسوی دولت اسلامی عراق و شام را محکوم میکنیم. داعش قربانیان خود را بیشتر ازمیان اهل تسنن انتخاب کردهاست تا اهل تشیع. گروهی، ازروی حماقت و نفهمی، دست به اقداماتی نابجا زدند و تصویری ناپسند و زشت از اسلام را در اذهان ترسیم کردند و ازهمینروی، در این برهه ایفای نقش عالمان مذهبی برای تغییر این تصویر، ضروری است.»
آیتالله سیستانی، مرجع تقلید شیعه، از شیعیان خواسته تا «سلاح بردارند و با پیکارجویان افراطی مبارزه کنند». سخنگوی او اعلام کردهاست که «شهروندانی که قادر به حمل اسلحه هستند، وظیفه دارند که در دفاع از کشور و مردم خود و اماکن مقدس، به نیروهای امنیتی کشور بپیوندند».[۵۱] همچنین آمریکا هم، در حمایت از دولت عراق، اعلام کرده که «همه گزینهها برای کمک به دولت عراق باز است».
جایگاه داعش در سازمان ملل
تعدادی از رهبران کشورها داعش را یک خطر فراتر از منطقه قلمداد کرده اند. اگرچه دبیرکل سازمان ملل اقدامات داعش را محکوم کرده اما رسماً نام داعش هنوز در فهرست گروههای تروریستی سازمان ملل قرار ندارد.شورای امنیت به درخواست کشورهای عضو می تواند بطور خاص قطعنامهای راجع به داعش منتشر کند و این گروه را در فهرست تروریستها قرار دهد و یا آنها را به فهرست القاعده و بوکو حرام اضافه کند.
روابط داعش و بعثی ها
یکی از فرماندهان، بعثی تکریتی، که در روزهای اخیر در شمال سامرا دستگیر شده است، اعترافات تکاندهندهای درباره «تروریستهای بعثی» بر زبان آوردهاست. وی گفته افرادی که به داعش موسوم هستند، هماکنون نقش فداییان صدام را برای فرمانده لشکرهای لشکرهای سابق صدام بازی میکنند.
لو رفتن اطلاعات محرمانه داعش
به نوشته روزنامه گاردین، دولت عراق حدود ۱۶۰ یواسبی استیک در اختیار سازمانهای اطلاعاتی غربی قرار دادهاست که حاوی اطلاعات بسیار مهمی درباره این گروه است که ازجمله آنها میتوان به اسامی جنگجوهای خارجی و رهبران، رمزهای محرمانه، اطلاعاتی درمورد شبکه مالی این گروه و غیره اشاره کرد. گفته میشود که دولت عراق این اطلاعات را پیش از حمله داعش به موصل بهدست آوردهاست. دو روز قبل از حمله این گروه تروریستی به موصل، دولت عراق موفق به دستگیری یکی از عوامل ارتباطیِ این گروه به نام ابوهاجر میشود که در بازجویی از این شخص، او نام رهبر خود را عبدالرحمان البیلاوی ذکر کرده و محل سکونت او را فاش میکند. چند ساعت بعد از اعتراف، البیلاوی در خانه خود کشته میشود، اما مأموران امنیتیِ عراق موفق میشوند اطلاعات بسیار مهمی را در خانه او کشف و ضبط کنند. گفته میشود حجم اطلاعات بهقدری بودهاست که یک افسر امنیتی بریتانیا عنوان کردهاست «ما و آمریکاییها از گستردگی این اطلاعات شگفتزده شدیم». عامل ارتباطیِ داعش، ابوهاجر، در حین دستگیری عنوان کردهبود که «بهزودی شهر موصل بدل به جهنم خواهد شد»، و دو روز بعد، شهر موصل بهدست نیروهای داعش افتاد. پس از تصرف موصل، داراییهای داعش از ۸۷۵ میلیون دلار به حدود «چند میلیارد دلار» رسیدهاست.
جنایات جنگی
بنابر گزارش دیدهبان حقوق بشر، سازمان داعش در درگیریهای نظامی خود از کودکان و نوجوانان استفاده میکند. این گزارش بر پایه اطلاعات داده شده توسط ۲۵ نهاد تنظیم شده است. در این گزارش نه تنها داعش متهم به استفاده نظامی از کودکان شده است، بلکه گروهکها و سازمانهای دیگری از جمله جبهه النصره سازمان نزدیک به القاعده، ارتش آزاد سوریه، جبهه اسلامی سوری و نیروهای امنیتی در مناطق کردنشین هم متهم به استفاده نظامی از کودکان شدهاند.
بنابر گزارش روزنامه واشینگتن پست، نیروهای داعش ساکنین چند روستای ترکمن نشین در عراق را قتل عام کردهاند که در بین آنها دو دختر خردسال هم وجود دارد. بنابر گزارش یک پلیس محلی، تعداد مقتولین ۵۵ تن اعلام شده است. ده ها تن دیگر هم مفقودالاثر شدهاند.
اقدامهای حکومت داعش
داعش در بیانیهای در تاریخ ۲۹ ژوئن ۲۰۱۴، رسماً اعلام نمود که با حذف عبارت عراق و شام، نام خود را به دولت اسلامی تغییر داده است و اعضای آن با خلیفهشان، ابوبکر بغدادی، بیعت نمودهاند. آنها همچنین از آغاز دوران نوین جهاد جهانی خبر دادهاند.
انتشار نخستین ویدئو از ابوبکر البغدادی
وبسایتها و حسابهای کاربری نزدیک به به دولت اسلامی (داعش)، اولین ویدئوی مربوط به وی را که مربوط به خطبههای نماز جمعه روز ۱۳ تیر ۱۳۹۳ در مسجد جامع موصل است، منتشر کردهاند. این ویدئوی ۲۱ دقیقهای، اولین ویدئوی منتشر شده از فردی است که تاکنون تنها دو تصویر بیکیفیت از وی منتشر شده بود. وی در این خطبه ضمن استفاده فراوان از مفاهیم دینی و فن خطابه با زبانی آمیخته به تهدید از کاربرد شمشیر برای برپایی حکومت و پیگیری اهداف خود اشاره کرده است. وی برای مشابهت با خلفای صدر اسلام نیز لباسی با رنگ سیاه پوشیده و دستاری بر سر بسته است
تخریب مساجد و آرامگاهها
گروه داعش پس از اشغال شهر تاریخی موصل در شمال عراق، اماکن مقدس به ویژه مساجد و آرامگاههای مقدس در نزد شیعیان را تخریب نمود. حداقل چهار آرامگاه مقدس در نزد اعراب سنی و صوفی توسط بولدوزر خراب گردید. همچنین شش مسجد شیعی به وسیله انفجار تخریب گردید.
ثروت داعش
افراد مسلح داعش پس از تصرف شهر موصل، دست به غارت بانکهای این شهر زدند. این گروه موفق شد حدود ۴۲۹ میلیون دلار را از بانکهای موصل، غارت کند. بدین ترتیب میتوان گفت داعش در آن زمان به ثروتمندترین گروه تروریستی در جهان تبدیل شد. پیش از تصرف موصل "دارایی نقدی داعش ۸۷۵ میلیون دلار" بوده است. بنا به گزارش گاردین پس از تصرف شهر موصل، داراییهای داعش احتمالاً بالغ بر چند میلیارد دلار شد. پس از غارت بانکها و مؤسسات مالی و دستیابی به تجهیزات نظامی موصل باید به داراییهای پیشین داعش مبلغی حدود یک و نیم میلیارد دلار دیگر را نیز افزود.
صدور نفت
داعش در ۱۴ تیر ۱۳۹۳ نخستین محمولههای نفت را از میدان نفتی عجیل آغاز و آنها را از منطقه کردستان عراق صادر کرد. داعش ۱۰۰ تانکر نفت خام را به قیمت حدود ۱۲ تا ۱۴ هزار دلار در هر تانکر برای تامین مالی عملیاتهای خود به فروش رساند. شلال عبدالبابان شهردار منطقه توزخورماتو در بیانیهای گفت: افرادی که نفت را از این گروه میخرند از راههای تحت کنترل این گروه و از طریق شهرهای کِفری یا غدیرکرم به پالایشگاهها یا با هماهنگی ایستهای بازرسی از طریق شهر مخمور به منطقه کردستان میرسانند. آنها همچنین در این زمان کنترل تمامی میدانهای نفتی و گازی مهم سوریه را در استان دیرالزور که هممرز عراق است، در دست داشتند.
تبلیغات و جنگ روانی
داعش در زمان اعلام خلافت در عراق و سوریه اقدام به تولید خبر و گزارش در اینترنت، تهیه فیلمهای تبلیغاتی و حتی فروش تیشرتهایی با آرم «داعش» و تبلیغ گسترده آن در فضای مجازی در سطح دنیا کرد. استفاده و چاپ نقشه جهان، عبارات «الدولة الاسلامیة»، «لا اله الا الله» و «محمد رسول الله» بر روی پیراهنها و تیشرتها یک نمونه دیگر از این کارهاست. این تیشرتها با آرم گروه تروریستی «دولت اسلامی عراق و شام، در برخی فروشگاههای ترکیه و کشورهای جنوب شرق آسیا دیده شده است.
استفاده از اینترنت
این گروه از اینترنت به عنوان ابزاری برای تبلیغ و پیشبرد اهداف خود استفاده میکند. بر طبق گزارشها، از ۹ ژوئن که حملات نظامی این گروه شروع شده، تعدادی حساب کاربری در شبکههای اجتماعی نظیر توئیتر و فیسبوک ایجاد شده که ادعا میکنند «نماینده داعش در عراق و سوریه» هستند و به منتشر کردن اخبار، تصاویر و فیلمهای مرتبط با این گروه میپردازند که بعضاً به زبانهایی از جمله فرانسوی و انگلیسی هستند. البته این حسابها به صورت رسمی از طرف داعش تأیید نشده است. تعداد قابل توجهی از این پیامها، از کشورهایی همچون کویت، عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی حوزه خلیج فارسی منتشر شده است. دولت عراق برای جلوگیری از تأثیر این تبلیغات در فضای مجازی، دسترسی به این شبکههای اجتماعی را محدود کرده است.
چاپ اسکناس و گذرنامه
گروه دولت اسلامی عراق و شام پس از اعلام خلافت و تغییر نام به "دولت اسلامی"،در مناطق تحت سیطره خود دست به چاپ اسکناس و گذرنامههای جدید زد. داعش پس از اعلام تشکیل خلافت اسلامی بلافاصله پرچم جدید خود را نیز به ۲۳ زبان زنده دنیا منتشر کرد. تعدادی از رسانههای محلی از چاپ اسکناسهای جدید در یک، پنج و ده دیناری داعش در موصل و تکریت و برخی از مناطق استان دیالی خبر دادند. تارنمای روزنامه ترکی "ینی شفق" ترکیه پیشتر از چاپ نخستین گذرنامه رسمی داعش برای ۱۱ هزار عضو این گروه در شهر موصل عراق خبر داد.
چاپ مجله
داعش نخستین نشریه خود را به دو زبان انگلیسی و عربی در ماه رمضان در ۵۰ صفحه با نام دابق منتشر کرد، بر روی جلد آن عبارت «بازگشت خلیفه» خودنمایی میکند. به تیراژ این نشریه اشاره نشده است اما اعلام شده است که در دو نسخه اینترنتی و چاپی منتشر می شود. نسخه چاپی بین ساکنان مناطق تحت اشغال داعش در عراق توزیع و نسخه اینترنتی نیز از طریق ایمیل به گیرندگان ارسال شد. این نشریه با کیفیت حرفهای بالایی تولید و هدف از آن ترویج «دولت خلافت» ادعا شده است.
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: